-
1 przez
praep. 1. (na drugą stronę) across, through [park, pustynię]; over [przeszkodę, płot, barierę]; over, across [most, rów]; (na wylot) through [ścianę, chmury]- głęboka blizna przechodząca mu przez czoło a deep scar stretching across his forehead- chmury ciągnące się od Skandynawii, przez Morze Północne po Wyspy Brytyjskie clouds stretching from Scandinavia across the North Sea as far as the British Isles- przejść przez jezdnię to cross the street, to go across the street- przeskoczyć przez strumyk to jump over a. across a stream- sweter przerzucony przez oparcie krzesła a jumper thrown over the back of a chair- wejść/wyskoczyć przez okno to come in through/jump out of the window- przeciskać się przez tłum to push one’s way through the crowd- brnąć przez śnieg to plough through the snow- usłyszeć jakiś hałas przez ścianę to hear some noise through the wall- most przez Wisłę a bridge across a. over the Vistula- pociąg do Kolonii przez Poznań i Hanower a train to Cologne via Köln a. passing through Poznań and Hanover- torba z paskiem przez ramię a bag with a shoulder strap- okno przez całą szerokość ściany a window covering the entire width of the wall2. (po drugiej stronie) across- mieszkali przez podwórko they lived across the courtyard- nocowaliśmy przez ścianę we slept in adjacent rooms3. (o doświadczeniu) through [fazę, okres, życie]- przejść pomyślnie przez egzamin to pass a. get through an exam4. (czas trwania) for; (od początku do końca) through- przez dwa dni/trzy lata for two days/three years- przez chwilę for a moment- przez jakiś czas for some time- przez cały czas all the time- przez cały dzień/rok all through the day/year, throughout the day/year- pracować przez całą noc to work all through the night a. the whole night (through)- skończę tłumaczenie przez niedzielę/maj I’ll finish the translation over Sunday/during May5. (w stronie biernej) by (kogoś/coś sb/sth)- dom zniszczony przez pożar a house destroyed by fire- zakazany przez prawo forbidden by law- został ukąszony przez węża he was bitten by a snake6. (za pomocą) przez lunetę/szkło powiększające through a telescope/magnifying glass- przez telefon [rozmawiać] on the phone; [poinformować] over the phone- transmitowany przez radio/telewizję broadcast a. transmitted on the radio/on television- pić sok przez słomkę to drink juice through a. with a straw- napisać coś przez kalkę to make a carbon copy of sth- prasować spodnie przez mokrą szmatkę to iron a pair of trousers through a damp cloth- uczcili pamięć zmarłych przez powstanie they paid tribute to the dead by rising from their seats- głosowali przez podniesienie ręki they voted by a show of hands- słowo „chirurg” pisze się przez „ch” the word ‘chirurg’ is spelt with a ‘ch’7. (z powodu) through, out of- przez niedopatrzenie/nieuwagę through a. out of negligence/carelessness- przez złośliwość out of malice- przez pomyłkę/przypadek by mistake/accident- przez kogoś because of a. through sb- przez niego złamałem sobie nogę because of a. thanks to iron. him I broke my leg- to wszystko przez ciebie/przeze mnie it’s all your/my fault, it’s all because of you/me- przez to because of that- miał krótszą jedną nogę i przez to lekko utykał he had one leg shorter than the other and because of that he had a slight limp- przez to, że… through the fact that…, because…- straciliśmy mnóstwo pieniędzy przez to, że mu uwierzyliśmy we lost a lot of money, all because we trusted him8. (za pośrednictwem) through- rozmawiać przez tłumacza to speak through an interpreter- zarezerwować hotel przez biuro podróży to book a hotel through a travel agent- poznałem przyszłą żonę przez Roberta I met my wife through Robert- list wysłano przez gońca the letter was sent by messenger a. through a messenger9. (wskazujące na interpretację) by- przez pierwiastki ciężkie rozumiemy pierwiastki cięższe od wodoru by heavy elements we undertstand elements heavier than hydrogen- co przez to rozumiesz? what do you understand by that?- co chcesz przez to powiedzieć what do you mean by (saying) that?10. Mat. by- podziel/pomnóż sumę przez 5 divide/multiply the sum by 511. (w numerach) by- Domaniewska 7/9 (siedem łamane przez dziewięć) 7-9 (seven to nine) Domaniewska Street* * *prep +acc1) ( na drugą stronę) acrossprzechodzić (przejść perf) przez ulicę — to walk across the street; to cross the street
przez granicę/rzekę — across lub over the border/river
2) ( poprzez) throughprzez park/pustynię — through lub across the park/desert
przez Poznań do Warszawy — through lub via Poznań to Warsaw
3) ( ponad) over4) ( za pomocą)przez radio/telefon — over lub on the radio/phone
to się pisze przez dwa "l" — it's spelt with double "l"
5) ( czas trwania) forprzez ten rok wiele się zmieniło — a lot has changed for lub in this past year
robić (zrobić perf) coś przez niedzielę/wakacje — to do sth over Sunday/the holidays
6) ( z powodu)przez pomyłkę/przypadek — by mistake/accident
przez to, że... — because...
7) ( w konstrukcjach biernych) bymnożyć/dzielić przez 2 — to multiply/divide by 2
* * *prep.+ Acc.1. (= poprzez) (śnieg, okno, bramę, ścianę) through.2. (= w poprzek) (ulicy, rzeki) across.4. (= przy pomocy, za pomocą) through, over; przez Internet through l. over the Internet; przez kolegę through a friend; przez telefon/radio over the phone/radio.6. (= w ciągu) for, during, over; przez minutę/tydzień/miesiąc for a minute/week/month; przez całą noc throughout the night; przez przerwę/weekend during l. over the break/weekend.7. przez kogoś (= z powodu) because of sb; (= z winy) through sb's fault; to się stało przez niego it happened because of him, it happened through his fault.8. ( sprawca) by; napisany przez Kowalskiego written by Kowalski; dobrze traktowany przez nauczycieli well treated by teachers.9. ( w działaniach arytmetycznych) by; podziel to przez dwa divide it by two; trzeba pomnożyć powierzchnię podstawy przez wysokość you need to multiply the area of the base by the height.10. przez przypadek by accident; mówić przez sen speak in one's sleep; co przez to rozumiesz? what do you mean by this?; to się pisze przez u it's spelled with a „u”.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > przez
-
2 przez
prep1) acrossprzechodzić (przejść pf) przez ulicę — to cross the street
2) through3) (= ponad) overprzeskakiwać (przeskoczyć pf) przez mur — to jump over a wall
4) (= za pomocą)to się pisze przez dwa "t" — it's spelt with double "t"
5) (czas) forrobić (zrobić pf) coś przez wakacje — to do something over the holidays
6) (= przyczyna)8)(
Mat) mnożyć/dzielić przez 3 — to multiply/divide by 3 -
3 przezeń
The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > przezeń
-
4 przem|ówić
pf — przem|awiać impf Ⅰ vi 1. (wygłosić mowę) to make a speech- na zebraniu przemawiały cztery osoby four speakers addressed the meeting a. took the floor at the meeting- przemawiał do dużego audytorium he made a speech to a large audience- zawsze przemawiała porywająco she always spoke inspiringly- ten polityk lubi przemawiać do tłumów this politician likes to address the crowds2. książk. (odezwać się) to speak- przemówiła do nas po angielsku she spoke to us in English- przemawiał do niej czule a. czułym głosem he spoke to her tenderly3. (przerwać milczenie) to speak- czekała, aż przemówi pierwszy she was waiting for him to speak first- dotąd milczała, ale w sądzie postanowiła przemówić she has kept quiet so far but she has decided to speak out in court4. książk. (odzyskać mowę) to regain the ability to speak- po wyzdrowieniu chory przemówił after he’d recovered, the patient regained the a. his ability to speak5. przest. (wstawić się) to speak (za kimś for sb)- przemówiła za nami u szefa she spoke to the boss on our behalfⅡ przemówić się — przemawiać się książk. (posprzeczać się) to quarrel, to fall out- przemówić się z kimś to quarrel a. fall out with sb- przemówili się o jakiś drobiazg they’ve fallen out with each other over some trifle- głośno przemawiali się o coś they were quarrelling loudly over something■ dowody przemawiają na korzyść/na niekorzyść oskarżonego a. przeciwko oskarżonemu the evidence weighs in favour of/against the accused- twoje argumenty do mnie nie przemawiają your arguments don’t convince me- rozsądek przemawiałby za drugim rozwiązaniem common sense would call a. argue for the other solution- przemówić jemu/jej/im do serca a. sumienia to appeal to him/her/them- ta scena przemawia do mojej wyobraźni this scene appeals to my imagination- muzyka konkretna/sztuka abstrakcyjna nie przemawia do mnie concrete music/abstract art doesn’t appeal to me- przemówić komuś do rozumu a. rozsądku to talk sense into sb, to bring sb to their senses, to make him/her see sense- zazdrość/gniew przemawia przez niego he is full of jealousy/anger- skąpiec/leń/patriota przemawia przez ciebie you’re acting like a miser/sluggard/patriotThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > przem|ówić
-
5 własnoręcznie
adv. napisać do kogoś własnoręcznie to write sb a handwritten letter- meble zrobił własnoręcznie he made the furniture himself- własnoręcznie wyhaftowana makatka a handmade tapestry* * *adv.(zrobić, namalować) with one's own hands; ten problem został przez niego własnoręcznie stworzony the problem is of his own making; własnoręcznie napisany dokument autograph.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > własnoręcznie
-
6 ucie|c
pf — ucie|kać impf (ucieknę, uciekniesz, uciekł, uciekli — uciekam) Ⅰ vi 1. (szybko oddalić się) to escape, to flee, to run (away)- uciec przed pogonią/policją to escape from pursuit/the police- uciekać przed nieprzyjacielem/prześladowaniami to flee the enemy/from persecution- uciekać w popłochu to run for one’s life- uciekł, kiedy tylko mnie zobaczył he ran away as soon as he saw me- uciec przed deszczem/burzą (schronić się) to take shelter from the rain/storm2. pot. (opuścić, wydostać się) to escape, to get out; [więzień] to break free a. out; (z kraju) to defect, to flee; (od rodziny) to run away- uciec z armii/klatki/więzienia to escape from the army/a cage/prison- uciec na Zachód to defect to the West- chłopiec uciekł oknem the boy got out a. escaped through the window- uciec z lekcji to skip class a. classes pot.3. (wyjechać) to elope, to run off (z kimś with sb); to run away (z czymś with sth) 4. przen. to escape; to get away (od czegoś from sth) [faktów, prawdy]; to run away (od czegoś from sth) [obowiązków, sytuacji]- uciekać przed kimś (unikać) to avoid a. shun sb5. przen. (mijać, upływać) [czas] to fly; [chwile, dni] to slip by 6. pot. (ulecieć) [gaz, powietrze] to escape, to leak; (wypłynąć) [benzyna, woda] to escape, to leak, to run off- krew uciekła mu z twarzy blood a. colour drained from his face7. przen. (gasnąć, niknąć) [życie] to drain (z kogoś out of sb) 8. (stać się niewidocznym) to flash by- drzewa uciekają za oknami pociągu the trees flash by train windows- uciekać z czyjegoś pola widzenia disappear from sb’s field of vision9 (odwrócić wzrok) to look away; [oczy] to skitter away- nie uciekaj oczami! don’t look away!10 (wypaść, wyśliznąć się) [piłka, ziemniak] to slip (z czegoś from sth) 11 pot. (zostać zapomnianym) to escape, to slip- numer jej telefonu uciekł mi z pamięci her telephone number slipped my mind a. escaped my memory- zamilkł na chwilę, bo uciekł mu wątek he fell silent for a moment, because he had lost his train of thought- uciec uwadze to escape attention- to zupełnie uciekło mojej uwadze it completely escaped my attention12 pot. (ominąć) przez niego uciekł mi awans I lost the promotion because of him- uciekła mi taka okazja! what a bargain I missed!- gazetę przeczytam jutro – przecież mi nie ucieknie I will read the newspaper tomorrow – it will keep13 pot. (odjechać) uciekł nam autobus/pociąg we missed the bus/train 14 pot. (odejść) to run (along a. away)- uciekaj, teraz jestem zajęty run along a. away, I’m busy at the momentⅡ uciec się — uciekać się 1. (posłużyć się) to fall back (do czegoś on sth); to have recourse a. resort (do czegoś to sth); to resort to (do czegoś to sth)- bez uciekania się do czegoś without recourse a. resort to sth- osiągnąć zwycięstwo uciekając się do przemocy to achieve victory by resort to violence2. książk. (zwrócić się o pomoc) to fall back (do kogoś on sb) [rodziców]; to have recourse a. resort (do kogoś to sb) [sądu]■ uciec, gdzie pieprz rośnie pot. to run a mile- dusza uciekła komuś w pięty pot. sb’s heart was in their boots/mouthThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > ucie|c
-
7 udaremni|ć
pf — udaremni|ać impf vt to frustrate [starania, wysiłki, zamiary, zamysły]; to prevent [aresztowanie, walkę, zamach]; to thwart [atak, misję, projekt]- podejmowane przez niego próby ucieczki zostały udaremnione his attempts to escape were prevented- zrobi wszystko, aby udaremnić jej zwycięstwo he will do anything to prevent her from winningThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > udaremni|ć
-
8 uwieczni|ć
pf — uwieczni|ać impf Ⅰ vt 1. (utrwalić) to immortalize- ta barwna postać została przez niego uwieczniona na kartach książki pod tytułem… he immortalized that colourful character in the book called…2. żart. to immortalize żart.; to photograph [rodzinę, ślub, chrzciny] Ⅱ uwiecznić się — uwieczniać się 1. książk. to be immortalized 2. żart. to be immortalized żart.; to be photographedThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > uwieczni|ć
-
9 być
impf (jestem, jesteś, jest, jesteśmy, jesteście, są, byłem, byłeś, był, byliśmy, byliście, byli, będę, będziesz, będzie, będziemy, będziecie, będą) Ⅰ vi 1. (istnieć, żyć) to be- jest wielu znanych aktorów there are many well known actors- nie ma nikogo, kto mógłby to zrobić there’s no one who could do it- czy jest Bóg, czy go nie ma? does God exist, or not?- był sobie kiedyś stary król there was a. lived once an old king- nie było cię jeszcze wtedy na świecie this was before you were born- myślę, więc jestem I think, therefore I am- być albo nie być to be or not to be- to dla nas być albo nie być this is our to be or not to be, this is our Waterloo- nie ma już dla niej ratunku nothing can save her now- jest wiele powodów do zadowolenia there’s good reason to be happy- nie ma powodu do obaw there is no reason a. need to worry- są sprawy, których nigdy nie zrozumiesz there are (certain) things that you’ll never understand- nie ma co płakać/gadać it’s no use crying/talking (about it)- nie ma co żałować (there’s) no need to be sorry- nie ma co a. czego żałować it’s no great loss- nie ma czemu się dziwić, że… it’s no surprise a. wonder that…- nie ma o co się kłócić there’s nothing to quarrel about- nie ma czym się martwić/czego się bać there’s nothing to worry about/to be afraid of- nie ma z czego być dumnym (it’s) nothing to be proud of- nie ma z czego się cieszyć/śmiać there’s nothing to rejoice/to laugh about- „dziękuję za podwiezienie” – „nie ma za co” ‘thanks for the lift’ – ‘don’t mention it’ a. ‘you’re welcome‘- „przepraszam, że panu przerwałem” – „nie ma za co” ‘sorry I interrupted you’ – ‘that’s all right’- już cię/was nie ma! off with you!2. (przebywać, znajdować się) to be- być w pracy/szkole to be at work/at school- być w teatrze/na koncercie to be at the theatre/at a concert- teraz wychodzę, ale będę w domu o piątej I’m going out now, but I’ll be home at five- dzisiaj nie ma go w biurze he’s not in the office today- w pokoju nikogo nie ma/nie było there is/was no-one in the room- jest już piąta, a jego jak nie ma, tak nie ma it’s already five, and he’s still not here a. there’s still no trace of him- „czy jest Robert?” – „nie, nie ma go, jest jeszcze w szkole” ‘is Robert in?’ – ‘no, he’s not, he’s still at school’- „są jeszcze bilety na ostatni seans?” – „niestety, już nie ma” ‘do you still have tickets for the last showing?’ – ‘sorry, all sold out’- czy będziesz jutro w domu? ‘will you be at home a. in home tomorrow?’- kiedy (ona) będzie znowu w Warszawie? when will she be in Warsaw again?- byłem wczoraj u Roberta/u babci I was at Robert’s/granny’s yesterday, I went to see Robert/granny yesterday- był przy narodzinach swojej córki he was present at the birth of his daughter- nigdy nie byłem w Rosji I’ve never been to Russia- „skąd jesteś?” – „(jestem) z Krakowa/Polski” ‘where are you from?’ – ‘(I’m) from Cracow/Poland’- „gdzie jesteś?” – „tutaj!” ‘where are you?’ – ‘(I’m) here!’- „jestem!” (przy odczytywaniu listy) ‘here!’, ‘present’- będąc w Londynie, odwiedziłem Annę when a. while I was in London I went to see Anna- biblioteka jest w budynku głównym the library is in the main building- w jednym pudełku jest dziesięć bateryjek there are ten batteries in a packet- w domu nie było nic do jedzenia there was nothing to eat at home a. in the house- co jest w tym pudle? what’s in this box?- gdzie jest moja książka/najbliższa apteka? where’s my book/the nearest chemist’s?- co jest dzisiaj na lunch? what’s for lunch today?- wczoraj na kolację był dorsz there was cod for dinner yesterday- „dużo masz tych ziemniaków?” – „oj, będzie” pot. ‘got a lot of those spuds?’ – ‘loads’ pot.- będzie, będzie, więcej się nie zmieści pot. that’s plenty a. that’ll do, there’s no room for any more3. (trwać, stawać się) to be- jest godzina druga po południu it’s two in the afternoon a. two p.m.- nie ma jeszcze szóstej rano it’s not yet six a.m.- zanim dotrzemy do domu, będzie ósma wieczorem/północ it’ll be eight p.m./midnight by the time we reach home- był maj it was in May- to było w grudniu 1999 it was in December 1999- to było dawno, dawno temu this was a long, long time ago- jest piękny ranek it’s a fine morning- jest mroźno/upalnie it’s nippy/hot- wczoraj był deszcz/mróz it was raining/freezing yesterday- ciekawe, czy jutro będzie pogoda I wonder if it’s going to be fine tomorrow- nie pamiętam dokładnie, to było dość dawno temu I can’t really remember, it was some time ago- z niego jeszcze coś będzie he’ll turn out all right- co z niego będzie? how will he turn out?, what will become of him?- będzie z niego dobry pracownik he’ll be a good worker- kuchmistrz to z ciebie nie będzie you’ll never make a chef- z tych kwiatów nic już nie będzie these flowers/plants have had it pot.- z naszych planów/wakacji nic nie będzie nothing will come of our plans/holidays- nic z tego nie będzie it’s hopeless- nic dobrego z tego nie będzie nothing good will come of it- tyle pracy i nic z tego nie ma (he’s done) so much work and nothing to show for it4. (odbywać się, zdarzać się) to be- koncert/egzamin jest jutro the concert/exam is tomorrow- zebranie było w sali konferencyjnej the meeting was (held) in the conference room- jutro nie będzie a. nie ma lekcji there are no classes tomorrow- był do ciebie telefon there was a phone call for you- czy były do mnie jakieś telefony? has anyone called me?- był wypadek w kopalni there was an accident in the mine- co będzie, jeśli nie zdasz egzaminu? what’s going to happen if you fail the exam?- co będzie, jeśli ktoś nas zobaczy? supposing a. what if someone sees us?- nie martw się, wszystko będzie dobrze don’t worry, it’ll be a. it’s going to be fine- w życiu bywa rozmaicie you never know what life may bring- opowiedziałem jej wszystko, tak jak było I told her everything just as it happened- co ci/jej jest? what’s the matter with you/her?- coś mi/jemu jest something’s the matter with me/him- czy jemu coś jest? is anything the matter with him?- nic mu nie będzie, to tylko przeziębienie he’ll be fine, it’s only a cold5. (uczestniczyć, uczęszczać) to be- być na weselu/zebraniu to be at a wedding/meeting- wczoraj byliśmy na przyjęciu we were at a reception yesterday- być w liceum/na uniwersytecie to be at secondary school/at university- być na studiach to be a student a. at college- być na prawie/medycynie to study law/medicine- był na trzecim roku anglistyki he was in his third year in the English department- być na kursie komputerowym to be on a computer course- być na wojnie to go to war6. (przybyć) to be, to come- być pierwszym/drugim to be the first/second to arrive- był na mecie trzeci he came third- czy był już listonosz? has the postman been a. come yet?7. (znajdować się w jakimś stanie) to be- być pod urokiem/wrażeniem kogoś/czegoś to be charmed/impressed by sb/sth- być pod wpływem kogoś/czegoś to be under the influence of sb/sth- prowadzić samochód, będąc pod wpływem alkoholu to drive while under the influence of alcohol- być w ciąży to be pregnant- być w dobrym/złym humorze to be in a good/bad mood- nie być w nastroju do zabawy not to feel like going out a. partying- być w doskonałej formie to be in excellent form a. in fine fettle- być w strachu to be scared- być w rozpaczy to be in despair- bądźmy dobrej myśli let’s hope for the best- jestem przed obiadem I haven’t had my lunch yet- jestem już po śniadaniu I’ve already had breakfast- był siedem lat po studiach he had graduated seven years earlier- być po kielichu/po paru kieliszkach pot. to have had a drop/a few euf.- być na diecie to be on a diet- być na kaszce a. kleiku to be on a diet of gruel- być na emeryturze/rencie to be on a pension- sukienka jest do kolan the dress is knee-length- wody było do kostek the water was ankle-deep- firanka była do połowy okna the net curtain reached halfway down the window- chwila nieuwagi i było po wazonie one unguarded moment and the vase was smashed to pieces- jest już po nim/nas! it’s curtains for him/us! pot.- jeszcze chwila i byłoby po mnie another instant and it would have been curtains for me a. would have been all up with me pot.Ⅱ v aux. 1. (łącznik w orzeczeniu złożonym) to be- być nauczycielem/malarzem to be a teacher/painter- kiedy dorosnę, będę aktorem when I grow up, I’ll be an actor- być Polakiem/Duńczykiem to be Polish/Danish- borsuk jest drapieżnikiem the badger is a predator- nie bądź dzieckiem! don’t be childish a. such a child!- jestem Anna Kowalska I’m Anna Kowalska- „cześć, to ty jesteś Robert?” – „nie, jestem Adam” ‘hi, are you Robert? a. you’re Robert, are you?’ – ‘no, I’m Adam’- co to jest – ma cztery nogi i robi „miau”? what (is it that) has four legs and says ‘miaow’?- była wysoka/niska she was tall/short- jest autorką cenioną przez wszystkich she’s an author appreciated by all a. everybody- mój dziadek był podobno bardzo przystojnym mężczyzną my grandfather is said to have been a very handsome man- wciąż jest taka, jaką była za młodu she’s still her old self- kwiaty były żółte i czerwone the flowers were yellow and red- pizza była całkiem dobra the pizza was quite good- pojemnik był z drewna/plastiku the container was made of wood/plastic- z tych listewek byłby ładny latawiec these slats could make a fine kite- wszystko to były jedynie domysły it was all only conjecture- czyj jest ten samochód? whose car is this?, who does this car belong to?- ta książka jest jej/Adama this book is hers/Adam’s, this is her/Adam’s book- żona była dla niego wszystkim his wife was everything to him- nie naśladuj innych, bądź sobą don’t imitate others, be yourself- ta zupa jest zimna this soup is cold- Maria jest niewidoma Maria is blind- jesteś głodny? are you hungry?- Robert jest żonaty/rozwiedziony Robert is married/divorced- są małżeństwem od dziesięciu lat they’ve been married for ten years- bądź dla niej miły be nice to her- bądź tak dobry a. uprzejmy would you mind- bądź tak miły i otwórz okno would you mind opening the window?- czy byłaby pani uprzejma podać mi sól would you be kind enough a. would you be so kind as to pass me the salt?- nie bądź głupi! don’t be a fool!- cicho bądź! be quiet!- być w kapeluszu/kaloszach/spodniach to be wearing a hat/rubber boots/trousers- była w zielonym żakiecie/czarnym berecie she was wearing a green jacket/black beret, she had a green jacket/black beret on- być za kimś/czymś (opowiadać się) to support sb/sth, to be for sb/sth- byłem za tym, żeby nikomu nic nie mówić I was for not telling anyone anything- dwa razy dwa jest cztery two times two is four2. (w stronie biernej) artykuł jest dobrze napisany the article is well written- ściany pokoju były pomalowane na różowo the walls of the room were painted pink- dzieci, które są maltretowane przez rodziców children who are abused by their parents- tak jest napisane w gazecie that’s what it says in the paper- samochód będzie naprawiony jutro the car will be repaired by tomorrow- to musi być zrobione do czwartku this must be done by Thursday- sukienka była uszyta z czarnej wełenki the dress was made of black wool3. (w czasie przyszłym złożonym) shall, will- będzie pamiętał a. pamiętać tę scenę przez cały życie he will remember this scene all his life- będziemy długo go wspominali a. wspominać we shall a. will long remember him4. przest. (w czasie zaprzeszłym) w Krakowie mieszkał był przed trzema laty he would have been living a. was living in Cracow three years ago 5. (w trybie warunkowym) byłbym napisał a. napisałbym był do ciebie, gdybym znał twój adres I would have written to you, had I known your address a. if I had known your address- co by się było stało, gdyby nie jego pomoc what would have happened if it hadn’t been for his help- byłaby spadła ze schodów (omal nie) she almost fell down the stairs- byłbym zapomniał! zabierz ze sobą śpiwór I almost a. nearly forgot! take a sleeping bag with you6. (w zwrotach nieosobowych) było już późno it was already late- jest dopiero wpół do ósmej it’s only half past seven- nie było co jeść there was nothing to eat- za ciepło będzie ci w tym swetrze you’ll be too hot in this jumper- byłoby przyjemnie zjeść razem obiad it would be nice to have lunch together- wychodzić po zmierzchu było niebezpiecznie it was dangerous going out after dark- nie kupić tego mieszkania będzie niewybaczalnym błędem not to buy that a. the flat would be an inexcusable mistake- z chorym było źle/coraz gorzej the patient was bad/getting worse- z dziadkiem jest nienajlepiej grandfather is poorly- wszystko będzie na niego he’ll get all the blame- żeby nie było na mnie I don’t want to get the blame- na imię było jej Maria her name was Maria- było dobrze po północy it was well after midnight- będzie z godzinę/trzy lata temu an hour or so/some three years ago- będzie kwadrans jak wyszedł he must have left fifteen minutes or so ago, it’s been fifteen minutes or so since he left- do najbliższego sklepu będzie ze trzy kilometry it’s a good three kilometres to the nearest shop- nie ma tu gdzie usiąść there’s nowhere here to sit- w tym mieście na ma dokąd pójść wieczorem there’s nowhere to go at night in this town- nie ma komu posprzątać/zrobić zakupy there’s no-one to clean/to do shopping- nie ma z kim się bawić there’s no-one to play with7. (z czasownikami niewłaściwymi) to be- trzeba było coś z tym zrobić something had to be done about it- trzeba było od razu tak mówić why didn’t you say so in the first place?- czytać można było tylko przy świecach one could read only by candlelight- jest gorzej niż można było przypuszczać it’s worse than might have been expected■ bądź zdrów! (pożegnanie) goodbye!, take care!- być bez forsy/przy forsie pot. to be penniless/flush pot.- być do niczego (bezużyteczny) [osoba, przedmiot] to be useless a. no good; (chory, słaby) [osoba] to be poorly a. out of sorts- być może perhaps, maybe- być może nam się uda perhaps we’ll succeed- być może a. może być, że… it may happen that…- być niczym [osoba] to be a nobody- znałem ją, kiedy jeszcze była nikim I knew her when she was still a nobody- być przy nadziei a. być w poważnym a. odmiennym a. błogosławionym stanie książk. to be in an interesting condition a. in the family way przest.; to have a bun in the oven euf., pot.- było nie było (tak czy owak) when all’s said and done, after all; (niech się dzieje co chce) come what may, be that as it may- było nie było, to już ćwierć wieku od naszego ślubu when all’s said and done a. after all, it’s twenty-five years since we got married- było nie było, idę pogadać z szefem o podwyżce come what may, I’m going to the boss to talk about a rise- było siedzieć w domu/nie pożyczać mu pieniędzy pot. serves you right, you should have stayed at home/shouldn’t have lent him money- było nic mu nie mówić you should have told him nothing- co będzie, to będzie whatever will be, will be- co było, to było let bygones be bygones- co jest? pot. what’s up? pot.- co jest, do jasnej cholery? dlaczego nikt nie otwiera? what the hell’s going on? – why doesn’t anyone open the door? pot.- co jest? przyjacielowi paru groszy żałujesz? what’s wrong? – can’t spare a friend a few pence? pot.- coś w tym jest a. coś w tym musi być there must be something in it- coś w tym musi być, że wszyscy dyrektorzy będą na tym zebraniu there must be something in it, if all the directors are going to the meeting- jakoś to będzie things’ll a. it’ll work out somehow pot.- nie ma co, trzeba brać się do roboty oh well, time to do some work- nie ma co! well, well!- mieszkanie, nie ma co, widne i ustawne well, well, not a bad flat, airy and well laid out- ładnie się spisałeś, nie ma co! iron. well, well, you’ve done it now, haven’t you!- nie ma (to) jak kuchnia domowa/kieliszek zimnej wódki nothing beats a. you can’t beat home cooking/a glass of cold vodka- nie ma (to) jak muzyka klasyczna give me classical music every time- nie ma to jak wakacje! there’s nothing like a holiday!- nie może być! (niedowierzanie) I don’t believe it!, you don’t say!- niech będzie! oh well!- niech ci/wam będzie! have it your own way!- niech mu/jej będzie! let him/her have his/her own way!- niech tak będzie! (zgoda) so be it!- tak jest! (owszem) (that’s) right!- „to jest pańskie ostatnie słowo” – „tak jest, ostatnie” ‘is that your final word?’ – ‘yes, it is’, ‘that’s right’- tak jest, panie pułkowniku/generale! Wojsk. yes, sir!- to jest książk. that is, that is to say- główne gałęzie przemysłu, to jest górnictwo i hutnictwo the main branches of industry, that is (to say) mining and metallurgy* * *(jestem, jesteś); pl jesteśmy; pl jesteście; pl są; imp bądź; pt był, była, byli; sg fut będę; sg fut; będziesz; vijestem! — present!, here!
jest ciepło/zimno — it's warm/cold
jest mi zimno/przykro — I'm cold/sorry
będę pamiętać lub pamiętał — I will remember
co będzie, jeśli nie przyjdą? — what will happen if they don't come?
nie może być! — this lub it can't be!
tak jest! — yes, sir!
jestem za +instr /przeciw być — +dat I am for/against
* * *I.być1ipf.1. (= znajdować się w jakimś stanie l. miejscu) be; (= istnieć) exist, be there; być na diecie be on a diet; być na emeryturze be retired; jestem po robocie I'm finished l. done with work (for today); pewnego razu był sobie król... once upon a time there lived a king...; w ogrodzie były róże there were roses in the garden; w Galaktyce są miliardy gwiazd there are billions of stars in the Galaxy; ile ich jest? how many of them are there?; być w kinie be at the theater; być na wycieczce be on a trip; być w Warszawie be in Warsaw; być u babci na wsi be at grandma's house in the country; być z kimś sam na sam be one on one with sb; od świtu jestem na nogach I have been on my feet all day; Ewa jest na ostatnich nogach Eva is ready to drop l. dead on her feet; jesteś na drodze do zawału you are on the road to a heart attack; wszystko jest na swoim miejscu everything is in its place; to było nie na miejscu that was out of line; być na ustach całego miasteczka be on the lips of everyone in town; być jedną nogą na tamtym świecie have one foot in the grave; co dzisiaj będzie na obiad? what's for supper today?; wszystko jest pod ręką we have everything right at hand; być u steru przen. be at the wheel; no to jestem w domu (= zrozumiałem) that hits home; być w latach l. w leciech be up in one's years; być w sile wieku be in one's prime; być w opałach be in a bind; teraz wszystko jest w twoich rękach now everything is in your hands l. up to you; być w siódmym niebie be in seventh heaven; być w swoim żywiole be in one's element; być na zebraniu be at a meeting; być na wojnie be (fighting) in a war; być na studiach be at college; być na anglistyce be in the English Department; nigdy nie byłem w Chicago I've never been to Chicago; Adam jest pod pantoflem swojej żony Adam is henpecked; być nie w sosie be in a bad mood; jest gaz i woda we have gas and water; jestem takiego samego zdania I'm of the same opinion; jestem dobrej myśli I'm hoping for the best; jest mi u ciebie tak dobrze I feel so good at your place; jest mi głupio I feel stupid; to jest do niczego it's no good; być górą be on top; to nie jest czas po temu this is not the time for that; to nie jest mi na rękę this is inconvenient (for me); to nie jest po mojej myśli that's not what I intended l. what I had in mind; jestem pod wrażeniem I'm impressed; jestem bez pieniędzy I'm broke; jestem w ciąży I'm pregnant; Ewa jest przy nadziei przest. Eva is in the family way; jestem na służbie I'm on duty; byliśmy na spacerze we were taking a walk; dobrze wiesz, że jesteś na mojej łasce you know fully well that you're at my mercy; czy jesteś w stanie mnie zrozumieć? are you able to understand me?; jestem w dobrym humorze I'm in a good mood; byliśmy w kłopocie, co zrobić z... we couldn't figure out what to do with...; Ewa przez moment była w rozterce for a moment Ewa was in a dilemma; Ewa jest z Adamem w przyjaźni Ewa is friends with Adam; po czyjej jesteś stronie? whose side are you on?; Adam jest w porządku Adam is OK l. alright; to nie jest w moim guście that's not my style; jestem na bakier z gramatyką I haven't a clue about grammar; z teściową jestem na złej stopie I'm on bad terms with my mother-in-law; z prezesem jestem na ty I'm on a first name basis with the president; jestem za reformą I'm for the reform; oni są z sobą za pan brat they are on familiar terms; jestem z Ewą po słowie przest. I'm engaged to Eve.2. ( część orzeczenia imiennego) jestem studentem I am a student; byłam piosenkarką I was a singer; będę generałem I will be a general; ta dziewczyna jest ładna that girl is pretty; samochód jest ojca that's father's car; ten długopis nie jest mój this pen isn't mine; bądź zdrów! get well!; jesteś dla mnie niczym! you mean nothing to me; on nie był sobą he wasn't himself; dwa razy dwa jest cztery two plus two is l. equals four.3. ( w zdaniach bezosobowych) (= zdarzać się) jest piękny dzień it's a beautiful day; był kwiecień it was April; było to dość dawno it was l. happened quite a long time ago; był do ciebie telefon you had a call; było już późno it was getting late; nie ma co jeść there's nothing to eat; będzie z godzinę temu, jak... it's been an hour since...; a co będzie ze mną? what will happen to me?; ciekaw jestem, co z niego będzie I'm curious (about) what will become of him; jeżeli tak jest if it is so; być może maybe, perhaps; co będzie, to będzie come what may; co było, to było let bygones be bygones; jakoś to (w końcu) będzie thing's will turn out fine (in the end); co ci jest? what's wrong l. the matter with you?; z tej mąki nie będzie chleba it's hopeless; nie może być that's impossible; jest już po nim it's too late for him; he's done for; he's a goner l. a has-been; co było, a nie jest, nie pisze się w rejestr what's done is done; tak jest! exactly!, precisely!, that's right; wojsk. yes, sir!; to jest (= czyli) that is; było nie było whatever happens; no matter what (happens).II.być2ipf.1. tylko będę będziesz itd. ( w formach czasu przyszłego) will (be); będę pamiętał o tym I'll remember that; dzieci będą w ogrodzie the kids will be in the garden; będziemy śpiewać kolędy we're going to sing carols.2. ( w formach strony biernej) dom był sprzedany za... the house was sold for...; jesteś obserwowany you are being watched; droga jest już naprawiona the road has been repaired.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > być
-
10 mów|ić
impf Ⅰ vt 1. (przekazywać) to tell (coś komuś sb sth a. sth to sb); to say (coś komuś sth to sb)- mówię ci prawdę I’m telling you the truth- mówiłem mu, jak było I told him what it was like- zawsze mówi mi dzień dobry s/he always says hello to me- mówiłem ci, że wrócę później I told you (that) I’d come back later- matka mówi mu, żeby był grzeczny his mother keeps telling him to be a good boy- mówiono (nam) a. było mówione, żeby nie palić we were told not to smoke- mówili (sobie) wiersze they were reciting poems (to each other)- mówić z pamięci (wyuczony tekst) to speak from memory- mówić z głowy (improwizować) to speak a. talk without notes, to give an extempore talk, to improvise- mówić od rzeczy a. bzdury to talk nonsense a. rubbish- mówić do rzeczy to talk sense- mówić coś pod nosem a. wąsem to say sth under a. below one’s breath- halo, kto mówi? (przez telefon) hallo, who’s there?- dzień dobry, mówi Jacek hello, Jacek speaking2. (plotkować) to talk vi, to say- mówić coś na kogoś a. o kimś to say sth about sb- cała wieś o nich mówi the whole village is talking about them a. they are the talk of the village- mówią na niego, że (jest) głupi they say he’s stupid- mówią, że miał dwie żony he is said to have had two wives- tylko wróciła, a wszyscy zaczęli mówić no sooner had she come back than tongues began to wag3. (informować) [przepisy, konstytucja] to say; [znak, wygląd] to mean; (podpowiadać) [serce, rozum, intuicja] to tell- prawo Archimedesa mówi, że… Archimedes’ principle says that…- jego mina/wzrok mówił, że… his expression/eyes showed that…- o czym mówi ta książka/ulotka? what’s the book/leaflet about?- ta nazwa nic mi nie mówi the name tells me nothing a. doesn’t ring a bell with me- mówi ci to coś? does it mean anything to you?- przeczucie a. coś mi mówi, że nam się uda something tells me a. I have the feeling that we’ll succeed- jej uśmiech/spojrzenie mówi nam wszystko her smile/look tells us everything- fakty mówią (nam) co innego the facts tell (us) a different story ⇒ powiedziećⅡ vi 1. (posługiwać się mową) to talk, to speak- kiedy dziecko zaczyna mówić? when do children start to talk a. speak?- mówić gwarą to speak (in a) dialect- mówić przez nos to speak through one’s nose2. (rozmawiać) to talk- mówić (z kimś) o kimś/czymś to talk (to a. with US sb) about sb/sth- czy mogę mówić z Janem? (przez telefon) can a. may I speak to a. with US Jan please?- mówić do kogoś to talk to sb- jak śmiesz tak do mnie mówić! how dare you talk a. speak to me like that!- mówić o kimś dobrze/źle to speak well/ill of sb3. (zwracać się, nazywać) to call vt- mówią na niego Lolo/„grubas” he is called a. they call him Lolo/‘fatso’- mówił do niej po imieniu he called her by her first name- mówienie sobie po imieniu jest tu powszechne it’s common to be on first-name terms with people here ⇒ powiedzieć4. pot. (podczas śledztwa, przesłuchania) to talk- na torturach zaczął mówić as soon as they began torturing him he started to talk■ a nie mówiłem? I told you so!- co ja mówię? pot. no, I’m sorry- wczoraj, co ja mówię, przedwczoraj yesterday, no, I’m sorry, the day before yesterday- jego mina mówi sama za siebie pot. his expression speaks for itself- złość/żal mówi przez kogoś a. przez czyjeś usta książk. it’s sb’s anger/resentment speaking- czy ja coś mówię? go ahead, do as you like- dobrze a. łatwo ci mówić it’s a. that’s easy for you to say, it’s all very well for you to talk- krótko mówiąc in brief a. short- mów co chcesz/mówcie co chcecie pot. say what you like- mówza siebie! speak for yourself!- mówiąc między nami a. między nami mówiąc pot. (just) between you and me a. between ourselves a. between the two of us- mówić bez ogródek a. osłonek a. bez owijania w bawełnę to not mince (one’s) words, to lay it a. put it on the line- mówić do kogoś jak do kogoś dobrego a. mówić komuś jak komu dobremu to try to make sb understand- mówić z kimś wspólnym a. tym samym językiem to speak the same language as sb- mówię ci! I (can) tell you- nie ma co mówić pot. no two ways about it- nie ma o czym mówić (odpowiedź na podziękowanie) my pleasure, don’t mention it; (odpowiedź na przeprosiny) don’t mention it; (odmowa) it’s out of the question- nie mów! you don’t say (so)! pot.- nie mówiąc a. wspominając o… książk. not to mention…, to say nothing of…The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > mów|ić
-
11 gł|owa
f 1. (część ciała) head- pokiwać głową to nod (one’s head)- pokręcić a. potrząsnąć głową to shake one’s head- pochylać głowę to bow one’s head- podnosić głowę to raise one’s head; przen. to rebel, to revolt- ból głowy a headache- cierpieć na ból głowy to have a headache- głowa mi/jej pęka a. puchnie od hałasu/waszego gadania all the noise/your chatter is giving me/her a splitting headache- włożyć czapkę na głowę to put a cap on- chodzić z gołą a. odkrytą głową to go bareheaded- głową naprzód [upaść, skoczyć] headlong, head first- od stóp do głów from head to toe a. foot- zmierzyć kogoś wzrokiem od stóp do głów to look sb up and down, to look sb over from head to foot- ubrana na czerwono od stóp do głów dressed in red from head to toe- przerastać kogoś o głowę (być wyższym) to be a head taller than sb; przen. to be head and shoulders above sb- głowa ci/mu się kiwała (ze zmęczenia) you were/he was nodding off; (od alkoholu) you were/he was tipsy- krew uderzyła mu/jej do głowy the blood rushed to his/her head- kręciło się jej/mi w głowie she/I felt dizzy, her/my head was spinning- szumiało mu w głowie his head was spinning a. whirling- leje mi się na głowę my roof leaks- (mieć) dach nad głową (to have) a roof over one’s head2. (umysł) head, mind- z głowy (z pamięci, bez sprawdzania) from memory- chodzi mi po głowie myśl a. pomysł, żeby zmienić pracę I’ve been toying with the idea of changing jobs- siedzieć komuś w głowie [myśl, wydarzenie] to be on sb’s mind, to weigh on sb’s mind- ten problem od tygodnia siedzi mi w głowie I haven’t been able to get my mind off the problem all week- nie mieścić się komuś w głowie to be unbelievable a. incredible, to boggle sb’s mind- nie mieści mi się w głowie, jak mogłeś zapomnieć o jej urodzinach I can’t believe you forgot her birthday- nie postać komuś w głowie [myśl, pomysł] to not occur to sb, to not enter sb’s mind a. head- nawet w głowie mi nie postało, żeby się jej sprzeciwiać it never even occured to me to contradict her- nic mi nie przychodzi do głowy nothing comes to mind, I can’t think of anything- nie przyszło jej do głowy, żeby do niego zadzwonić a. że powinna do niego zadzwonić it didn’t occur to her to phone him a. that she ought to phone him- przelecieć a. przemknąć komuś przez głowę [myśl, pomysł] to cross sb’s mind- przeleciało a. przemknęło mu przez głowę, żeby do nich napisać the idea of writing to them crossed his mind- wchodzić/nie wchodzić komuś do głowy [nauka, przedmiot szkolny] to come/to not come easily to sb- daty zawsze łatwo wchodziły jej do głowy she’s always had a good head for dates- języki obce łatwo wchodzą mu do głowy he picks up foreign languages easily, foreign languages come easily to him- matematyka w ogóle nie wchodzi mi do głowy I have no head for maths- wylecieć komuś z głowy to slip sb’s mind- wszystko, czego się uczyłem, na egzaminie wyleciało mi z głowy I’d studied really hard, but during the exam my mind went blank, everything that I’d learned went out of my head during the exam- wyleciało mi z głowy, że miałam pojechać po niego na lotnisko I was supposed to pick him up at the airport but it completely slipped my mind- kłaść a. pakować coś komuś łopatą do głowy to cram sth into sb’s head- miałam/miał/miała pustkę w głowie my/his/her mind went blank- mieć mętlik w głowie to be all mixed up- moja w tym głowa, żeby… it’s up to me to…- mieć coś z głową to be off one’s head- mieć dobrze w głowie to be sensible- mieć głowę do czegoś to have a (good) head for sth [matematyki, interesów]- mieć głowę zajętą czymś/kimś to be preoccupied with sth/sb- mieć spokojną głowę to have nothing to worry about- mieć wolną głowę to have a clear head a. mind- nabić a. zaprzątnąć sobie głowę czymś to stuff one’s head with sth- nie mam teraz głowy do tego I’ve got too many other things on my mind to think about that right now- robić coś z głową/bez głowy to use/to not use one’s head a. one’s common sense when doing sth- wyjazd na wycieczkę zaplanowany z głową/zupełnie bez głowy a well-/thoughtlessly planned trip- zaświtać komuś w głowie [myśl, pomysł] to dawn on sb- już mi coś zaczęło świtać w głowie I was beginning to get the idea- rozjaśniło mi/mu się w głowie it became clearer to me/him- po rozmowie z matką rozjaśniło mi się w głowie talking to a. with my mother helped me sort it all out- tracić głowę pot. to lose one’s head3. (człowiek inteligentny) brain pot.- człowiek z głową a man/woman with a good head on his/her shoulders- mądra głowa a brain pot.- jej siostra to tęga a. mądra głowa her sister is a real brain- z tego matematyka to nie lada głowa this mathematician is a real brain4. (fryzura) hair(cut), hairstyle- modnie uczesana głowa a fashionable hairstyle- miała głowę prosto od fryzjera she’d just had her hair done- zrób coś z tą głową, wyglądasz jak czupiradło do something with your hair, you look a fright5. (w wyliczeniach) na głowę a. od głowy each, per person- do zapłacenia jest 100 zł na głowę a. od głowy it costs 100 zlotys each a. per person- dochód na głowę mieszkańca per capita income- spożycie alkoholu na głowę mieszkańca per capita alcohol consumption6. (przywódca) head- głowa rodziny the head of the family- koronowane głowy crowned heads- głowa państwa Polit. the head of state- głowa kościoła anglikańskiego/(rzymsko)katolickiego Relig. the head of the Anglican/(Roman) Catholic church- łamać sobie głowę nad czymś pot. to puzzle over sth, to chew sth over- łamać sobie głowę czymś to (w)rack a. cudgel one’s brain(s) about sth, to chew sth over- mieć na tyle oleju w głowie, żeby… pot. to have the wit(s) a. the brains a. the sense to… pot.- zawracać komuś głowę to bug sb pot.; to bother a. pester sb- suszyć komuś głowę to nag sb- przewracać komuś w głowie [zaszczyty, pochlebstwa, sukcesy] to go to sb’s head- mieć coś/kogoś z głowy pot. (pozbyć się) to get rid of sb/sth; (załatwić sprawę) to get sth out of the way a. over (and done) with pot.- wybij sobie z głowy wakacje za granicą you can just forget about going abroad for the holidays pot.- wybić coś komuś z głowy pot. to put sb off sth- muszę mu wybić z głowy ten pomysł I have to put him off that idea- wziąć sobie kogoś/coś na głowę pot. to take sb/sth on one’s shoulders- siedzieć komuś na głowie pot. to stay with sb- rodzina z Kanady siedzi mi na głowie od miesiąca I’ve had relatives from Canada on my hands all month pot.- zwalić się komuś na głowę pot. to descend on sb- mieć z kimś/czymś urwanie głowy pot. to have one’s hands full with sb/sth pot.- w domu było urwanie głowy there was bedlam in the house- zachodzę w głowę, gdzie mogłam wsadzić paszport/zostawić teczkę I’m going nuts trying to figure out where I could’ve put my passport/left my briefcase- mieć głowę na karku a. nie od parady to have one’s head screwed on right a. screwed the right way, to have a good head on one’s shoulders- przewyższać kogoś o głowę to be head and shoulders above sb- (po)bić kogoś na głowę to outdo sb; to run a. make rings (a)round sb pot.- konkurencja bije nas na głowę pod względem liczby sprzedanych egzemplarzy/kontroli jakości the competition is running rings around us in terms of sales/quality control- mieć mocną/słabą głowę to have/to not have a strong head (for alcohol), to hold/to not hold (one’s) liquor well- iść a. uderzać komuś do głowy [alkohol] to go (straight) to sb’s head- kurzyło mu się z głowy he was drunk- dać głowę (stracić życie) to lose one’s life- głowę dam, że… I’m positive a. absolutely certain (that)…- skrócić kogoś o głowę a. uciąć komuś głowę to behead sb- nadstawiać głowy a. głowę to risk one’s neck- odpowiadać a. ręczyć głową za kogoś/coś to stick one’s neck out for sb/sth- naznaczyć cenę na czyjąś głowę to put a price on sb’s head- chodzić z głową w chmurach to have one’s head in the clouds- chować głowę w piasek to bury one’s head in the sand- wisieć (komuś) nad głową to be hanging over sb a. over sb’s head- nosić głowę wysoko to hold up one’s head a. to hold one’s head (up) high- rwać a. drzeć włosy z głowy to tear one’s hair out- schylać a. pochylać głowę przed kimś to bow (down) before sb- stawać na głowie (żeby coś zrobić) pot. to bend over backwards (to do sth), to break one’s neck (to do sth)- tłuc a. walić głową o mur to beat a. bang one’s head against the wall a. against a brick wall- ukręcić czemuś głowę pot. to hush sth up [sprawie, aferze]; to nip sth in the bud [plotce]- wchodzić komuś na głowę pot. to walk all over sb- wylać komuś kubeł zimnej wody na głowę pot. to bring sb (back) down to earth- wziąć kogoś za głowę pot. to take sb in hand- włos ci/mu z głowy nie spadnie it won’t harm a hair on your/his head- włos się mi/jej na głowie jeży (od czegoś) sth makes my/her hair stand on end, sth makes my/her hair curl- życie a. los nie głaszcze go/jej po głowie he/she doesn’t have an easy life- spokojna głowa not to worry pot.; don’t worry- spokojna głowa, zdążymy don’t worry, we’ll be on time- niech cię o to głowa nie boli that’s not your problem, don’t worry about it- głowa do góry! chin up!, cheer up!- marzenie ściętej głowy a pipe dream- czapki z głów! hats off!The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > gł|owa
-
12 sam1
Ⅰ adj. 1. (bez pomocy) (by) oneself- sam to zrobiłeś? did you do it (by) yourself?- drzwi same się zamknęły the door closed on its own- samo się zagoi it’ll heal by itself- samo się nie zrobi it won’t get done by itself- musicie sami zdecydować you have to a. must decide for yourselves- „jak samemu zbudować dom?” ‘how to build one’s own house?’- sam z siebie of one’s own accord, without being asked- (ona) sama z siebie nigdy nie zabiera głosu she never speaks up of her own accord a. without being asked- nic nie dzieje się samo z siebie nothing happens by itself a. without a reason- wszystko zawdzięczam samemu sobie I owe everything to my own efforts- włosy jej się same kręcą her hair curls naturally2. (samotny) alone, by oneself- był sam w domu he was alone a. on his own at home- nie wolno jej samej wychodzić na ulicę she is not allowed to go out by herself a. on her own- trudno jest żyć człowiekowi samemu it’s difficult a. hard living on your own a. living alone- sam jeden all alone, all by oneself- po śmierci rodziców została sama jedna when her parents died she was left on her own a. all alone- słowo „bohater” pisze się przez sam h, nie przez ch the word ‘bohater’ is spelt with an h, not ch- mieli same córki they had only daughters- same nieszczęścia nas spotykają we’ve had a. met with nothing but trouble- same zdolności nie wystarczą talent alone is not enough- mówić prawdę, samą prawdę i tylko prawdę to tell the truth, the whole truth, and nothing but the truth- w samym środku in the very centre, right in the middle- na samym początku/końcu at the very beginning/end- na samej górze/na samym dole at the very top/bottom, right at the top/bottom- dom nad samym morzem a house right on the sea- gałęzie zwisające do samej ziemi branches hanging right down to the ground- w samo południe at midday, at high noon- do samego rana right through to the morning5. (jako podkreślenie) oneself- sam sobie przeczysz you’re contradicting yourself- sama tak powiedziała she said so herself- sami sobie są winni they’ve only got themselves to blame- mnie samego to zaskoczyło I was surprised myself- samo miasto niczym szczególnym się nie wyróżnia the town itself is nothing special- sam widzisz you can see for yourself- sama widzisz, że to nie takie proste see, it’s not that easy- sam zobacz see a. look for yourself- sam powiedz you tell me- sami powiedzcie, czy nie mam racji you tell me if a. that I’m wrong6. (wskazuje na najwyższe miejsce w hierarchii) oneself- widziałem samego prezydenta I saw the president himself7. (wskazuje na przyczynę) mere, very- na samą myśl o tym chce mi się płakać the mere a. very thought of it makes me want to cry- od samego zapachu robiło mu się niedobrze the very smell (of it) made him sickⅡ pron. taki sam the same- mamy takie same pióra we’ve got the same a. identical pens- (on) ma taki sam kolor włosów jak jego brat his hair is the same colour as his brother’s- twój kapelusz jest prawie taki sam jak mój your hat is practically the same as mine- wszyscy mężczyźni są tacy sami all men are the same a. alike- ten sam the same- byli w tym samym wieku they were the same age- ta sama kobieta, którą widziałem wczoraj the same woman (as a. that) I met yesterday- Paryż jest wciąż ten sam Paris is just a. still the same- to samo the same- to samo dotyczy ciebie the same applies to you- poproszę jeszcze raz to samo! (the) same again please!- zrób to samo co wujek do the same as uncle (did)- jeden i ten sam one and the same- to jedna i ta sama osoba they are one and the same person- jedno i to samo one and the same thing- odwaga i brawura to nie jedno i to samo bravery and foolhardiness are not the same thing- tak samo [traktować, uważać] the same- tak samo będzie i tym razem it’ll be the same this time- tak samo jak dwa lata temu just the same as two years ago- są tak samo winni they are equally guilty- zniknął tak samo nagle, jak się pojawił he vanished just as unexpectedly as he had appeared- „muszę już iść” – „ja tak samo” ‘I’ve got to go’ – ‘me too’- tyle samo (z policzalnymi) the same number, just as many; (z niepoliczalnymi) the same amount, just as much- tyle samo pracowników, co rok temu the same number of a. just as many workers as last year- tyle samo prawdy, ile kłamstwa the same amount of truth as lies- mają tyle samo lat they’re (of) the same age■ maleńkie sam na sam z kimś a little tête-à-tête with sb- porozmawiać z kimś sam na sam to talk to sb one-on-one- marzył, żeby zostać z nią sam na sam he dreamt of being alone with her- sam nie zje i drugiemu nie da przysł. (she’s/he’s) a dog in the manger- klimat, który sam przez się jest czynnikiem leczniczym the climate, which is itself a healing factor- takie nastawienie jest samo przez się zrozumiałe taken by itself such an attitude is understandable- to się rozumie samo przez się! it goes without saying!- rozumie się samo przez się, że… that goes without saying that…- samw sobie in itself- dla niego praca jest celem samym w sobie work for him is an end in itself- ten dokument sam w sobie nie stanowi dowodu in and of itself the document does not constitute evidence książk.- tym samym in the process- uzyskał obywatelstwo polskie, a tym samym prawo ubiegania się o to stanowisko he acquired Polish citizenship, thus a. thereby gaining the right to apply for the postThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > sam1
-
13 l|ać
impf (leję, lali a. leli) Ⅰ vt 1. (wylewać) to pour [wodę, mleko, sos] (na coś on sth)- nie lej tyle wody/płynu do zmywania! don’t use so much water/washing-up liquid!- lać łzy nad kimś/czymś to weep over a. for sb/sth- lać wosk to pour wax into a bowl of water (to tell fortunes on St. Andrew’s Day)2. pot. (bić) to beat, to whip- lać dzieci pasem to beat children with a belt3. (odlewać) to cast [kule, dzwony] ⇒ odlać Ⅱ vi 1. (o deszczu) to pour- w lipcu ciągle lały deszcze it was raining all through July2. posp. to piss posp.- nie lej na deskę! don’t piss on the toilet seat! ⇒ nalaćⅢ v imp. to pour- leje przez cały dzień it’s been pouring all day- lało przez cały miesiąc it rained all month- leje jak z cebra it’s pouring, it’s teeming downⅣ lać się 1. (płynąć) [woda] to pour, to flow- lać się równym strumieniem/cienkimi strużkami to flow in a steady stream/in rivulets- z kranu leje się woda the tap’s running- przez całą noc lało się z kranu the tap was running all night- wino lało się strumieniami wine was flowing like water- (woda) leje się z dachu water is pouring off the roof- leje mi się na głowę water’s pouring down on my head- z tej butelki się leje pot. (jest nieszczelna) the bottle leaks a. is leaky- leje mi się z nosa my nose is running- łzy lały jej się ciurkiem tears were streaming down her face- pot lał się z niego strumieniami the sweat was pouring off him- leje się ze mnie pot. (jestem spocony) I’m dripping with sweat- krew lała mu się po twarzy blood was streaming down his face- w filmie bez przerwy leje się krew przen. the film is full of violence2. pot. (bić się) to pummel each other- dzieciaki ciągle się leją the kids are constantly at each other’s throats■ lać na kogoś/coś posp. not to give a shit about sb/sth posp.- lać się przez ręce to be as limp as a rag dollThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > l|ać
-
14 wy|leźć
pf — wy|łazić impf (wylezę, wyleziesz, wylazł, wylazła, wyleźli — wyłażę) vi pot. 1. (wygramolić się) to clamber out (z czegoś/przez coś of/through sth); to scramble out (z czegoś/przez coś of/through sth)- wyleźć z dołu/z łóżka to scramble out of a hole/of bed- wyleźć przez okno/przez dziurę to clamber through a window/a hole2. (wspiąć się) to clamber up (na coś onto/to sth); to scramble up (na coś onto/to sth)- wylazł na dach he scrambled up onto the roof3. (wystawać) [koszula] to come out (z czegoś from sth); [chusteczka, pistolet] to peep out (z czegoś from sth); [słoma, sprężyna] to poke out (z czegoś through sth)- halka wyłaziła jej spod sukienki her petticoat was peeping out from under her dress- palce wyłaziły mu z dziur w skarpetkach his toes were poking out through the holes in his socks4. (wyjść, wypaść) [sierść, włosy] to come out 5. przen. (ujawnić się) [cecha charakteru] to come out- wylazł z niego cham the boor in him came out- wylazło z niej całe zmęczenie her tiredness began to show- wylazły (na jaw) wszystkie ukryte wady projektu all the hidden design flaws began to show a. came out6. przen. (uwolnić się) to get out (z czegoś of sth)- udało mu się wyleźć z długów/z kłopotów he managed to get out of debt/troubleThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > wy|leźć
-
15 człowiek
Ⅰ m (V człowieku a. człowiecze) 1. (G pl ludzi, Ipl ludźmi) (istota ludzka) person, human (being)- co z niego za dziwny człowiek what a strange person he is- była dobrym człowiekiem she was a good person- na świecie żyje ponad pięć miliardów ludzi there are over five thousand million people in the world- na plaży leżało dwoje ludzi two people were lying on the beach- łabędzie przyzwyczaiły się do ludzi the swans have grown accustomed to people- Konstytucja gwarantuje przestrzeganie praw człowieka the Constitution guarantees the observance of human rights- owszem, grzeszymy, w końcu jesteśmy tylko ludźmi we sin, it’s true – after all we’re only human- nie jesteś godny miana człowieka you don’t deserve to be called human- człowiek pierwotny/cywilizowany primitive/civilized man- człowiek z ulicy the (ordinary) man in the street- święto ludzi pracy a workers’ holiday2. (G pl ludzi, Ipl ludźmi) (mężczyzna) man- stary/starszy człowiek an old/elderly man- dwóch ludzi wniosło szafę na drugie piętro two men carried the wardrobe up to the second floor- młody człowieku, ustąp miejsca give up your seat, young man, will you?3. (G pl ludzi, Ipl ludźmi) (wartościowa jednostka) man, decent person- być (prawdziwym) człowiekiem to be a (really) decent person- wyrosnąć na człowieka to grow up to be a decent person- okazać się a. pokazać się człowiekiem to prove to be a. show oneself to be a decent person- wyjść na ludzi to do well (for oneself a. in life)- zrobić z kogoś człowieka to make a man (out) of sb- wojsko zrobi z niego człowieka the army will make a man (out) of him- pokierować a. wykierować a. wyprowadzić kogoś na człowieka a. na ludzi to bring sb up to be a decent person- matka wychowała nas na ludzi mother brought us up well- będą z niego/niej ludzie he/she’ll do well in life- wielki człowiek a great man4. (G pl ludzi, Ipl ludźmi) (osoba zaufana) pot. man- znał wielu ludzi prezydenta he knew many of the president’s people a. men a. aides- zostaw ją, to nasz człowiek leave her alone, she’s one of us5. (G pl ludzi, Ipl ludźmi) pot. (pracownik) man, worker- musieliśmy wziąć paru ludzi, sami nie dawaliśmy rady we had to hire some men: we couldn’t manage on our own- przyjął człowieka do pomocy he hired a worker to help him6. sgt pot. (o sobie) you, one; (do kogoś) man- człowiek cały dzień haruje, i po co? you work like the clappers all day, and what for?- człowiek całe życie się uczy you never stop learning (in this life)- człowieku, zastanów się, co to ma być? come on, man, what are you playing at?- wytrawny rum, człowieku, co za smak dry rum, mate, there’s nothing like itⅡ ludzie plt 1. (opinia publiczna) people- ludzie mówią, że jest bardzo bogaty they a. people say he’s very rich- nie zależało mu, co ludzie powiedzą he didn’t care what people would say- na czułości nie wypada sobie pozwalać przy ludziach you shouldn’t show affection in public- u nas w firmie ludzie nie lubią żadnych zmian the people in our company don’t like change- ludzie nie pójdą na to, będzie strajk the workers/men won’t agree to that – there’ll be a strike- □ biały człowiek Antrop. Caucasian- człowiek jaskiniowy Antrop. caveman- człowiek kopalny Antrop. fossil man- człowiek neandertalski Antrop. Neanderthal (man)- człowiek śniegu (the) yeti, (the) Abominable Snowman■ człowiek czynu a man/woman of action- człowiek gór a highlander- człowiek honoru a man of honour- człowiek interesu a man of business, a business person- człowiek lasu a woodsman- człowiek renesansu a Renaissance man- człowiek z głową a smart one pot.- człowiek z krwi i kości (only) flesh and blood- ogarnij się trochę i umaluj, żebyś była podobna do ludzi tidy yourself up a bit and put some make-up on, so you look halfway human- ksiądz też człowiek, może zgrzeszyć priests are human too, and occasionally they sin- robić coś jak człowiek pot. to do sth properly- nareszcie wyspałam się jak człowiek I’ve finally had a proper night’s sleep- zachowuj się jak człowiek behave yourself (properly); try and act like a human being pot.* * *human being; ( mężczyzna) man ( bezosobowo)człowiek nie wie, co robić — one doesn't lub you don't know what to do
szary człowiek — (przen) man in the street, ordinary man
* * *mp1. antrop. human being ( Homo sapiens); człowiek pierwotny primitive man; człowiek jaskiniowy cave man; człowiek neandertalski Neanderthal man; człowiek epoki bronzu Bronze man; biały człowiek white man.2. (= osoba) person, individual; swój człowiek friend, my/our man; szary człowiek the man in the street; zwykły człowiek everyman; człowiek bez znaczenia nobody, nonentity; człowiek z ludu man of the people; dobry człowiek good person; święty człowiek holy man, man of God; człowiek gruboskórny thick-skinned person; człowiek interesu businessman; człowiek bezwartościowy no-good; człowiek czynu man of action, doer; człowiek sukcesu achiever, hot shot; człowiek śniegu Abominable Snowman, Yeti; człowiek starej daty mossback; człowiek-orkiestra one-man band; człowiek z krwi i kości flesh and blood; błąd człowieka human error; prawa człowieka human rights; upadek człowieka the Fall of Man; ani się człowiek obejrzy before one knows; być człowiekiem be human; jestem człowiekiem i nic, co ludzkie, nie jest mi obce I am a human l. man and nothing that's human can be l. is alien to me; człowiek strzela, Pan Bóg kule nosi man proposes, God disposes; człowiek uczy się przez całe życie you never stop learning, live and learn; góra z górą się nie zejdzie, ale człowiek z człowiekiem tak friends may meet but mountains never greet; niewłaściwy człowiek na niewłaściwym miejscu a round peg in a square hole; okazać się człowiekiem prove human; człowieku nie irytuj się don't get irritated; człowiek boże igrzysko man, the plaything of God; nie ma ludzi niezastąpionych nobody is irreplaceable; nie samym chlebem człowiek żyje man does not live on bread alone; człowiek człowiekowi wilkiem man is a wolf to (his fellow-)man, one man preys on another.3. pot. (= ja, każdy, ktokolwiek) one, you; nie dadzą człowiekowi spokoju they won't let a fellow be.4. (= dorosły) adult, grown-up.5. pot. (= robotnik, pracownik) worker; nająć człowieka do kopania studni hire a worker l. sb to dig a well.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > człowiek
-
16 pa|ść2
pf — pa|dać1 impf (padnę, padniesz, padł, padła, padli — padam) vi 1. (przewrócić się, zwalić się, opaść ciężko) to fall (down), to collapse- padł na wznak he fell on his back- padła zemdlona na podłogę she fell to the floor in a faint- padł na łóżko/na fotel he collapsed onto a. fell into the bed/the armchair- drzewa padały na ziemię trees were crashing to the ground- paść komuś w objęcia a. ramiona to fall into sb’s arms- paść sobie w objęcia a. ramiona to fall into each other’s arms, to fall on each other- paść na kolana a. klęczki to fall to a. on one’s knees (przed kimś/czymś before sb/sth)- paść komuś do nóg to fall at sb’s feet- paść przed kimś plackiem to prostrate oneself before sb- padam z nóg I’m dead tired; I’m dead beat pot.- padnij! Wojsk. down!2. (przemieścić się w dół) to fall down, to drop- dojrzałe jabłka padały na trawę ripe apples were dropping onto the grass- pocisk padł kilka metrów od naszego domu the missile fell a. came down several metres from our house3. (zatrzymać się) [spojrzenie, światło, cień] to fall (na kogoś/coś on sb/sth)- smuga światła padła na podłogę a beam of light fell on the floor- cienie drzew padały na drogę the trees were casting their shadows on the road- promienie słońca padały przez otwarte okna shunshine was flooding in through the open windows- jego wzrok padł na mnie his gaze fell on me- w naszą stronę padały ukradkowe spojrzenia sekretarki the secretary was giving us furtive glances, the secretary was casting furtive glances in our direction- akcent pada na drugą sylabę the stress falls a. is on the second syllable4. (zginąć) [żołnierz] to fall; [zwierzę] to die; [roślina] to die, to wither- paść w boju/na posterunku/na polu chwały to fall in battle/in the course of duty/with honour- paść z głodu i chorób to die a. perish from starvation and disease- rośliny padały z braku wody plants were dying a. withering for lack of water- padły pod siekierą wielowiekowe wierzby ancient willows were chopped down a. felled- zboże padało pod kosą corn was falling before the scythe5. (być zdobytym) [miasto, twierdza] to fall- miasto padło pod naporem przeważających sił wroga the town fell to overwhelming enemy forces6. (ponieść klęskę) [firma] to go bankrupt, to go under; to go bust pot.; [przedstawienie] to fall flat; to flop pot., to lay an egg US pot.; [gospodarka, system] to collapse 7. (ogarnąć) padł na nich strach/trwoga they were seized with fear/terror- padł na niego gniew królewski he incurred the wrath of the king książk.8. (przypaść w udziale) [podejrzenie] to be cast (na kogoś on sb); [głosy] to be cast (na kogoś/coś for a. in favour of sb/sth)- padło na niego 100 głosów he got 100 votes- padło 10 głosów za i 10 przeciw there were 10 votes for and 10 against- wybór padł na niego he was the one to be chosen- wygrana padła na numer 275 the winning number is/was 275- na jego los padła główna wygrana he won the first prize; he hit the jackpot pot.9 (być słyszalnym) [słowo] to be said; [rozkaz] to be issued; [propozycja, wniosek] to be put forward, to be moved; [strzał] to be fired- nie padło ani jedno słowo na ten temat not a word was said on this subject- padło wiele gorzkich słów there were many bitter words- padały cytaty, nazwiska, tytuły quotations, names and titles were being cited- czekała, ale pytanie nie padało she was waiting, but the question didn’t come- padł wniosek o powołanie komisji specjalnej it was proposed that a special commission be appointed- padają głosy, że… there is talk that…- padł rozkaz wymarszu marching orders were issued- padła komenda: „na ramię broń!” ‘slope a. shoulder arms!’ came the order- padło kilka strzałów several shots were fired- strzały padały gęsto bullets were hailing down10 Sport [bramka] to be scored; [rekord] to be established; [wynik] to be achieved- pierwsza bramka padła w drugiej połowie the first goal was scored in the second half- na zawodach padły dwa rekordy two new records were established at the championships- w drugim meczu padł wynik bezbramkowy the second match was goalless a. a no-score draw■ padać przed kimś na twarz (bać się kogoś) to fall prostrate before sb, to prostrate oneself before sb- chyba ci na mózg padło! you must be mad a. out of your mind!The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > pa|ść2
-
17 dla
praep. 1. (przeznaczony) for- dla kogoś for sb- pokój dla dzieci a room for children, a children’s room- krem do twarzy dla kobiet po czterdziestce a face cream for women over forty- książki dla dzieci books for children, children’s books- film dla dorosłych a film for adults, an adult film- zasiłki dla bezrobotnych unemployment benefits- zasiłki dla samotnych matek benefits for single mothers- pomoc dla powodzian aid for flood victims- kurs dla początkujących/zaawansowanych a beginners’/an advanced course- przedział dla palących/niepalących a smoking/non-smoking compartment- „dla panów/pań” (napis na drzwiach toalety) ‘ladies/gentlemen’- lekarstwo dla mojego ojca some medicine for my father- dla kogo są te kwiaty? who are these flowers for?- kupiła prezenty dla całej rodziny she bought presents for the whole family- przesyłam ukłony dla małżonki książk. please give my regards to your wife2. (w celu zapewnienia) for- dla czegoś for sth- dla pozoru for the sake of appearance- dla własnego dobra for one’s own good- zrobić coś dla efektu/wygody/zysku to do sth for effect/for the sake of convenience/for profit- grać na skrzypcach dla przyjemności to play the violin for (one’s own) pleasure- wyjść za mąż/ożenić się dla pieniędzy to marry for money- tupać nogami dla rozgrzewki to stamp one’s feet to get warm- wypić coś dla ochłody to drink sth to cool off- wystawa została zorganizowana dla uczczenia stulecia uczelni the exhibition was mounted for the university’s centenary celebrations- nosić broń dla własnego bezpieczeństwa to carry arms for one’s own safety- zażywać witamin dla wzmocnienia organizmu to take vitamins to strengthen one’s body3. (wobec, względem) for- podziw/szacunek dla kogoś admiration/respect for sb- sympatia/miłość dla kogoś liking/love for sb- poparcie dla partii/wniosku support a. backing for a party/motion- nie ma usprawiedliwienia dla takiego zachowania there’s no excuse for such behaviour- miły/uprzejmy dla kogoś nice/kind to sb- przyjemny dla oka/ucha pleasing to the eye/ear- przyjazny dla środowiska environment-friendly- szkodliwy dla środowiska/zdrowia harmful a. damaging to the environment/to health4. (jeśli chodzi o) for- dla kogoś/czegoś for sb/sth- podjazd dogodny dla inwalidów/wózków a ramp (convenient) for the handicapped/for prams- sytuacja korzystna/niekorzystna dla przedsiębiorstwa a favourable/an unfavourable situation for the company- tragiczna dla obrońców klęska a tragic defeat for the defenders- charakterystyczny dla kogoś/czegoś characteristic of sb/sth- to dla niego typowe it’s typical of him- z typowym a. charakterystycznym dla siebie optymizmem with (his/her) typical a. characteristic optimism- nie dla kogoś not for sb- nie dla mnie takie życie that’s no life for me- gotowanie – to nie dla mnie cooking is not for me a. not my kind of thing- to nie jest facet dla ciebie this is not the (right) guy for you- to nie jest praca dla ciebie this is not the/a job for you- obszar niedostępny dla turystów an area out of bounds GB a. off limits US to tourists- dźwięki niesłyszalne dla ludzkiego ucha sounds inaudible to the human ear- myśliwce niewykrywalne dla radaru fighters undetectable by radar5. (w opinii) for, to- dla kogoś for a. to sb- to był dla niej wielki szok it was a great shock to a. for her- dla mnie nie ma nic piękniejszego od tych wierszy to a. for me there’s nothing more beautiful than those poems- dla nich liczą się tylko pieniądze for a. with them, money is the only thing that counts- będzie to dla nich dowód, że mam rację this will show them a. prove to them that I’m right- (jak) dla mnie ten film był zbyt długi as far as I’m concerned a. for me, the film was too long6. (z powodu, dla dobra) for- dla kogoś/czegoś for sb/sth- porzuciła go dla jakiegoś cudzoziemca she dropped him for some foreigner- poświecić wszystko dla rodziny to sacrifice everything for (the sake of) one’s family- oddać życie dla ojczyzny to sacrifice one’s life for one’s country- stracić głowę dla kogoś to lose one’s head over sb7. [pracować] for (kogoś/czegoś sb/sth)- (ona) kręci filmy dla telewizji she makes films for television- (on) tłumaczy dla firmy prawniczej he does translations for a law firm8. książk. (przyczyna) for, because of- dla czegoś for a. because of sth- ryby hodowane dla smacznego mięsa fish bred for their tasty flesh- rośliny uprawiane dla jadalnych owoców plants grown for their edible fruit- na dziki polowano dla mięsa wild boar were hunted for their meat- dla ważnych powodów odłożył spotkanie important considerations caused him to postpone the meeting* * *prep(+gen) ( dla oznaczenia przeznaczenia) for; ( wobec) to, towards* * *prep.+ Gen.1. for; dla mnie/ciebie/ich for me/you/them; dla niej czas się nie liczy for her, time doesn't count; dla frajdy/przyjemności/zysku for fun l. kicks/pleasure/gain; dla twojego l. twego dobra for your own good; dla wspólnego dobra for the common good; dla zasady on principle; kupić/zrobić coś dla kogoś buy/do sth for sb; mieć coś wyłącznie dla siebie keep sth to o.s.; ważny dla sprawy important for the cause.2. ( tłumaczone przez użycie rzeczownika jako przydawki) domek dla lalek doll house; karma dla psów dog food.3. ( tłumaczone przez złożenie) klatka dla ptaków birdcage; kładka dla pieszych footbridge; przejście dla pieszych crosswalk; Br. pedestrian crossing.4. to; być grzecznym l. miłym dla kogoś be nice to sb; grzeczny/życzliwy dla (osób) starszych polite/kind to the elderly; szkodliwy dla zdrowia harmful to your health.5. (z rzeczownikiem odczasownikowym: tłumaczone bezokolicznikiem z „to”) dla zachowania pozorów to keep up the pretense, Br. to keep up the pretence; dla zatarcia śladów to cover one's tracks.7. ( w utartych zwrotach) dla chcącego nic trudnego where there's a will there's a way; dla każdego coś miłego (there's) something for everyone; nie dla psa kiełbasa! pog. it's too good for the likes of you!The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dla
-
18 czu|ć
impf Ⅰ vt 1. (doznawać wrażeń zmysłowych) to feel; (węchem) to smell- czuć głód/pragnienie to feel hungry/thirsty- czuć ból to feel pain- czuć zapach czegoś to smell sth- czuł gorycz w ustach he felt a bitter taste in his mouth- czuła, jak jej serce bije she felt her heart beating- był cały mokry, ale nie czuł zimna he was wet through but he didn’t feel the cold- czuję, że ktoś wbija mi łokieć w plecy I can feel somebody’s elbow poking in my back- czuła pieczenie powiek her eyes were smarting- czujesz, jak pachnie jaśmin? can you smell jasmine?- czuję od ciebie alkohol you smell of alcohol, I can smell alcohol on your breath ⇒ poczuć2. (doznawać uczuć) to feel- czuć miłość/nienawiść do kogoś to feel love/hatred towards a. for sb- czuła, jak wzrasta w niej gniew she could feel herself swelling with anger- czuł, że się czerwieni he felt himself blushing- ilekroć przejeżdżam przez tę okolicę czuję wzruszenie whenever I pass a. I’m passing through this area, I feel a pang of nostalgia- nie umiem powiedzieć co tak naprawdę do niego czuję I can’t really define what I feel for him- czuć do kogoś żal to bear a grudge against sb- czuć wyrzuty sumienia to have a guilty conscience ⇒ poczuć3. (uświadamiać sobie) to feel- czuł, że słabo mu idzie he felt he was doing badly- czuła, że nie powinna zadawać mu tego pytania she felt she shouldn’t ask him that question- czuł jej oddech na swoich plecach he felt her breath on his back- czułem, że coś jest nie tak z tym tekstem I had the feeling that something was wrong with the text ⇒ poczuć4. (przeczuwać) to feel, to sense- czuła nadchodzącą wiosnę she felt spring coming- czuję, że nie wyjdzie nam ta rozmowa I can feel that this conversation isn’t going to work out- nie widziałem go, czułem tylko jego obecność I didn’t see him, I just felt he was there a. just sensed his presence- pies czuje zbliżanie się pana a dog can sense its master approaching ⇒ poczuć5. pot. (rozumieć) to have a feel(ing) (coś for sth)- jest świetnym reżyserem i, co ważne, czuje aktorów he’s a fine director and, what’s more, he has a feel for actors- nie może być dobrym rzeźbiarzem, nie czuje formy he can’t be a good sculptor, he has no feel for form- jej ruchy są sugestywne, czuje taniec her moves are really expressive, she seems to have a feel for dancingⅡ praed. 1. (śmierdzieć) to smell (czymś of sth)- kogoś/coś czuć czymś sb/sth smells of sth- czuć ich było wódką/czosnkiem/potem they smelt of vodka/garlic/sweat- w kuchni czuć kapustą/gazem there’s a smell of cabbage/gas in the kitchen- w pokoju czuć wilgoć a. wilgocią there’s a smell of damp(ness) in the room- tę rybę/to mięso już czuć that fish/meat is beginning to smell2. przen. (przejawiać cechy) to smell (czymś of sth)- czuć go jeszcze wojskiem he still smells of the army- czuć od niego szpiclem na kilometr you can tell he’s a spyⅢ czuć się 1. (być w określonym stanie) to feel- jak się pan czuje? how are you feeling?- czuję się dobrze I’m (feeling) fine- czuł się nieswojo he felt ill at ease- nie czuję się bezpiecznie na ulicy I don’t feel safe in the street- czułem się tak, jakby mnie ktoś pobił I felt as if somebody had beaten me up- czuł się zażenowany he felt embarrassed- czuję się winnym a. winny kłótni I feel as if the argument was my fault2. (mieć świadomość) to feel, to consider- czuł się dziennikarzem z powołania he felt he was a journalist with a vocation- czuła się Polką/artystką she considered herself (to be) a Pole/an artist■ czuć coś do kogoś to feel something for sb- już nic do ciebie nie czuję I don’t feel anything for you any more- nie czuć rąk/nóg not to be able to feel one’s arms/legs (through tiredness)- czuj duch attention!The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > czu|ć
-
19 wpły|nąć
pf — wpły|wać1 impf (wpłynęła, wpłynęli — wpływam) vi 1. (dostać się) [statek] to sail (do czegoś (in)to sth); [delfin] to swim (do czegoś (in)to sth)- okręt wpłynął do portu the ship’s arrived in port2. (korespondencja, dokumenty, pieniądze) to be received, to come in- zapłata jeszcze nie wpłynęła na nasze konto we still haven’t received payment3. (oddziałać) to influence, to affect- to nie wpłynęło na moją decyzję that didn’t influence my decision- wpłyń na niego, żeby zmienił decyzję persuade him to change his mind4. (przyczynić się) to może źle wpłynąć na twoje zdrowie it might be bad for your health- szybkie tempo wpłynęło ujemnie na jakość pracy the fast pace had a negative effect on the quality of the work- wyjazd na urlop dobrze na niego wpłynął his holiday trip did him good5. przen. [zapach, podmuch] to get in, to come in- przez otwarte okno wpływało świeże powietrze the open window let some fresh air inThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > wpły|nąć
-
20 wyobra|zić
pf — wyobra|żać1 impf Ⅰ vt książk. (przedstawić) [artysta, twórca] to depict, to represent- postać wyobrażona w marmurze/drewnie a figure depicted in marble/wood- wyobrazić coś realistycznie/metaforycznie to present a. represent sth in a realist/metaphorical manner- wyobraził władcę pod postacią a. jako uskrzydlonego lwa he portrayed a. depicted the monarch as a winged lionⅡ wyobrazić sobie —wyobrażać sobie 1. (widzieć w myślach, wyobraźni) to imagine vt, to visualize vt; (mieć wyraźny obraz przed oczami) to picture vt; (widzieć w przyszłości) to visualize vt, to envision vt; (stworzyć wyobrażenie nieistniejącej rzeczy) to envisage vt- wyobraź sobie, że jesteś w lesie imagine (that) you’re in a forest, picture yourself in a forest- jak sobie wyobrażasz swoje dalsze życie/swoją przyszłość? how do you see a. envision your future life/your future?- wyobrażasz sobie mnie w garniturze i w krawacie?! can you imagine me in a suit and tie?!- wyobrażasz sobie jego/siebie jako staruszka? can you imagine him/yourself as an old man?- wyobrażam sobie, ile to kosztowało/jak ci ciężko I can imagine how much it cost you/how hard it is for you- nie wyobrażasz sobie, co z niego za głupek pot. you can’t imagine how dumb he is pot.2. (uważać za możliwe) to imagine vt- on nie wyobraża sobie innego życia jak na wsi he can’t imagine living anywhere but in the country- przez lata nie wyobrażałem sobie życia bez samochodu for years I couldn’t imagine living without a car3. (dla zwrócenia uwagi) to imagine, to fancy- wyobraź(cie) sobie, ona urodziła sześcioro dzieci just fancy, she’s given birth to six children- wyobraź sobie a. możesz sobie wyobrazić, jak nam było wstyd imagine our embarrassment a. how embarrassed we were- wyobraź sobie, że on kupuje mi kwiaty just imagine, he even buys me flowers!Ⅲ wyobrażać sobie (mylnie oczekiwać) to expect; (mylnie sądzić) to imagine, to think- wyobrażał sobie, że jest chory/może zwyciężyć he imagined he was ill/thought he could win- wyobrażał sobie, że jest wielkim malarzem he fancied himself as a great painter- tylko sobie nie wyobrażaj, że ci na to pozwolę but don’t imagine I’ll let you do it- chyba sobie nie wyobrażasz, że powiem mu prawdę?! you don’t expect me to tell him the truth, do you?■ co pan sobie wyobraża?! (wyrażając zdziwienie, oburzenie) how dare you!- co ty sobie wyobrażasz? mówisz do mnie jak do dziecka how dare you talk to me as if I were a child?- co on sobie wyobraża, wszyscy muszą na niego czekać what does he think he’s doing? – he’s keeping everyone waitingThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > wyobra|zić
См. также в других словарях:
przez — {{/stl 13}}{{stl 8}}przyim., łączy się z biernikiem {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} wskazuje na rodzaj przestrzeni lub przeszkodę pokazywaną ruchem zmierzającym w określonym kierunku (którędy?) : {{/stl 7}}{{stl… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
przez — «przyimek łączący się z rzeczownikami (lub innymi wyrazami w ich funkcji) w bierniku» 1. «będący wykładnikiem relacji przestrzennej między wykonawcą czynności a początkiem i końcem drogi ruchu lub między wykonawcą czynności a przeszkodą… … Słownik języka polskiego
on — I m, D. jego, go, niego, C. jemu, mu, niemu, B. jego, go, niego, NMs. nim; ona ż DC. jej, niej, B. ją, N. nią, Ms. niej; ono n D. jego, go, niego, C. jemu, mu, niemu, B. je, nie, NMs. nim; lm M. m. os. oni, ż. rzecz. one, D. ich, nich, C. im, nim … Słownik języka polskiego
-ń — {{/stl 13}}{{stl 8}}zaim. {{/stl 8}}{{stl 7}} skrócona forma biernika lub dopełniacza zaimka {{/stl 7}}{{stl 8}}on {{/stl 8}}{{stl 7}}w rodzaju męskim, występująca w połączeniach z przyimkami i pisana łącznie z przyimkiem (dziś używana tylko w… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
oko — 1. Ani oko nie widziało, ani ucho nie słyszało «zwrot podkreślający wyjątkowość i rzadkość czegoś»: (...) jeżeli zaufacie Ewangelii – zobaczycie rzeczy, których ani oko nie widziało, ani ucho nie słyszało, a które Bóg przygotował dla tych, co Go… … Słownik frazeologiczny
ФИГУРА Катаржина — (Figura) (р. 22 марта 1962), польская киноактриса. В кино начала сниматься в возрасте 17 лет; участвовала в фильмах «Без конца» (Bez Konca, 1984, режиссер К. Кеслевский), «Га га, слава героям» (Ga, Ga, Chwala Bohaterom, 1985), «Интимный дневник… … Энциклопедия кино
Wojciech Jerzy Has — Nacimiento 1 de abril de 1925 Cracovia … Wikipedia Español
Фигура, Катаржина — У этого термина существуют и другие значения, см. Фигура. Катаржина Фигура Дата рождения … Википедия
Фигура, Катажина — У этого термина существуют и другие значения, см. Фигура. Катажина Фигура … Википедия
asekuracja — ż I, DCMs. asekuracjacji, blm 1. «zapewnienie bezpieczeństwa; zabezpieczenie (się)» Asekuracja przed odpowiedzialnością. Asekuracja wobec kogoś. 2. sport. «zabezpieczenie sportowca przed nieszczęśliwym wypadkiem i wspomaganie w czasie wykonywania … Słownik języka polskiego
przezeń — książk. «przyimek przez (e) w połączeniu z elementem ń jako cząstką składową formy niego; przez niego (p. on)» … Słownik języka polskiego